Đăng vào: 2 năm trước
Với sự sắp xếp của Đại sứ quán, ba người ăn qua loa, tắm rửa để tẩy hết bụi đường. Buổi tối, ba người gặp đại sứ Tạ Á Trữ, Công sứ Trình Bình, Tham tán thương mại Yến Giá và các cán bộ trung tần của Đại sứ quán.
Tạ Á Trữ là một người đàn ông trung niên tao nhã, không cao lớn, lời nói và cử chỉ mang vài phần phong cách phương Tây, nhưng lại thiếu đi cái hơi hướm công danh lợi lộc trên người một cán bộ trong nước, điều đó có lẽ liên quan tới công việc luôn ở nước ngoài của y.
Đối với “đặc phái viên” An Tại Đào được lãnh đạo cao cấp phái tới này, Tạ Á Trữ cũng không thật sự chú ý cho lắm. Trước hết là do An Tại Đào còn quá trẻ, thứ hai là không có kinh nghiệm về ngoại giao, trông cậy hắn sẽ làm được thành tích gì đó trong công tác, rõ ràng là điều rất không thực tế.
Rõ ràng là Tạ Á Trữ xem An Tại Đào như loại con ông cháu cha của nhà quyền thế, chỉ ra nước ngoài một thời gian để đánh bóng tên tuổi, sau đó không bao lâu sẽ được triệu hồi và lên chức. Đó cũng là suy nghĩ của đại đa số người trong đại sứ quán.
Cho nên, đám Tạ Á Trữ đối với An Tại Đào rất khách khí, trong lúc nói chuyện không hề đề cập đến công tác thực chất, chỉ căn dặn Bí thư thứ ba Tần Thành Lượng và Tùy viên Trương Lập Bình chú ý quan tâm ba người An Tại Đào, sắp xếp để họ nghỉ ngơi và thích ứng một thời gian rồi nói sau…
– Chánh văn phòng An, các đồng chí vừa đến, đi đường vất vả, tôi thấy trước hết các đồng chí nên nghỉ ngơi đã. Sau vài ngày, Tần Thành Lượng này, cậu và Trương Lập lái xe đưa Chánh văn phòng An đi dạo Mạc Thành, nếu có cơ hội, cũng có thể đến thăm vài thành thị khác, giao thông cũng rất thuận tiện.
Tạ Á Trữ cười, ngồi đó khoát tay, mọi người trong phòng đại sứ quán nghe Tạ Á Trữ nói xong, cũng cười phụ họa.
Tần Thành Lượng và Trương Lập Bình vội đứng dậy đáp lời.
Ý của Tạ Á Trữ thật ra rất rõ ràng, để ba người An Tại Đào ở đại sứ quán chỉ thêm phiền, chi bằng phái họ ra ngoài đi dạo, khi nào tình hình lắng xuống, có lẽ trong nước cũng điều họ về. Như thế, hai bên đều hài lòng, sao lại không làm? An Tại Đào sao không nhìn ra được tâm tư của Tạ Á Trữ, chỉ có điều hắn cũng khó nói được gì, càng không thể giải thích gì, thản nhiên cười:
– Không cần đâu, Đại sứ Tạ.
Ba người chúng tôi cấp tốc từ trong nước tới đây là để làm việc, về cảnh đẹp nước này, khi nào công tác đã xong, chúng tôi sẽ dành ra vài ngày để đi!
Không để Tạ Á Trữ từ chối, An Tại Đào lập tức đứng dậy, mỉm cười:
– Đại sứ Tạ, theo chỉ thị của lãnh đạo Quốc vụ viện và Bộ Thương mại, Bộ Ngoại giao, tổ công tác chúng tôi phải nhanh chóng triển khai công tác. Ngày mai, tôi sẽ triệu tập các doanh nhân Hoa Kiều ở Moskva dự một hội nghị tọa đàm, xin sứ quán giúp chúng tôi sắp xếp một chút.
Tạ Á Trữ thấy lòng tốt của mình bị từ chối, mặt hơi có vẻ khó coi. Nhưng trên danh nghĩa, An Tại Đào là tổ trưởng tổ công tác do trong nước phái tới, lại là Tham tán công sứ lâm thời, cấp bậc hành chính chỉ kém y nửa cấp, y không có lý do gì cũng không thể từ chối phối hợp công tác với An Tại Đào.
Chỉ có điều…Tạ Á Trữ thầm cắn chặt răng, miễm cưỡng cười:
– Tốt, nếu Chánh văn phòng An đã noi như vậy, trước hết chúng ta tăng cường công tác, đợi khi nào xong chuyện, tôi sẽ bảo bọn Tần Thành Lượng dẫn các cậu đi chơi vài ngày, các cậu đi một chuyến cũng không dễ dàng gì.
An Tại Đào mỉm cười, nhìn Tạ Á Trữ gật đầu.
Cuối tháng 9, thời tiết Moskva đã bắt đầu rét lạnh, nhiệt độ xuống thấp, gống như đầu mùa đông trong nước, nhất là vào sáng sớm và ban đêm, rõ ràng cảm thấy gió lạnh thấu xương.
Buổi sáng, An Tại Đào mặc áo ngủ, mở cửa sổ phòng ngủ ra, một luồng gió lạnh đập vào mặt, hắn không khỏi rung mình, vội đi lấy áo gió thật dày mặc vào, đứng trước cửa sổ, ngắm nhìn cảnh tượng trên một quảng trường cách đó không xa.
Trên quảng trường có không ít người tập thể dục sáng sớm. Trên con đường cạnh quảng trường, xe cộ lui tới như mắc cửi. Phía chân trời một vầng ráng đỏ càng lúc càng sáng, mặt trời sắp lên. An Tại Đào dõi mắt nhìn ra xa, những tòa thành thời Trung cổ xây dựng theo kiến trúc cổ điển phương Tây mơ hồ điểm xuyết giữa những tòa nhà cao tầng hiện đại, khiến cho người ta có một cảm giác tang thương dâu bể.
Đây là một thành phố dung hợp giữa văn hóa và văn minh Đông Tây, một thành phố hòa lẫn yếu tố hiện đại và cổ điển cùng tồn tại và phát triển, một thành phố biểu hiện tinh thần hiện đại trên một nền tảng văn minh lâu đời. An Tại Đào yên lặng nhìn về phía xa xa, trong lòng bỗng dâng lên một thoáng cảm xúc buồn bã và cảm động của một thi nhân.
Nhưng chung quy hắn không phải là một người theo chủ nghĩa lãng mạn, tính cách hắn đầy lý trí và thực tế. Hắn mỉm cười, tự giễu mình vì một lúc nhất thời lãng mạn, rồi đóng cửa sổ, vừa mặc quần áo, đánh răng rửa mặt, vừa suy nghĩ về công việc.
Hắn đi xuống lầu vào nhà ăn, Phùng Thanh, Tôn Kế Hồng, Tần Thành Lượng và Trương Lập Bình đã chờ sẵn từ lúc nào.
Tần Thành Lượng và Trương Lập Bình đang cười nói gì đó với Phùng Thanh và Tôn Kế Hồng. Thấy An Tại Đào xuống, Tần Thành Lượng vội đứng dậy cười chào hỏi:
– Chánh văn phòng An, anh dậy rồi à? Điểm tâm đã chuẩn bị xong, đều là nấu theo khẩu vị ẩm thực trong nước, anh dùng thử đi!
Đây là một phòng ăn lớn làm phòng ăn tập thể của đại sứ quán, kê hơn mười bàn ăn cỡ vừa. Bàn ăn, ghế và khăn trải bàn đều theo phong cách cổ kính điển hình của địa phương, nhưng trên bàn bày đầy những món ăn theo kiểu Trung Quốc, thoạt trông có vẻ kỳ lạ.
An Tại Đào mỉm cười, liếc nhìn bàn ăn một chút, thấy không ngờ còn có bánh quẩy và sữa đậu nành, không khỏi kinh ngạc nói:
– Bí thư Tần, chỗ này có thể ở được đấy!
Tần Thành Lượng cười:
– Đây là do Đại sứ Tạ dặn đầu bếp của Đại sứ quán nấu. Chánh văn phòng An, các vị vừa mới từ trong nước sang, về mặt ăn uống chắc chắn là chưa quen, cho nên hai ngày này phải bảo đầu bếp nấu nướng theo khẩu vị trong nước.
An Tại Đào gật đầu:
– Cảm ơn.
Nói xong An Tại Đào ngồi xuống, lại liếc nhìn Phùng Thanh và Tôn Kế Hồng một cái:
– Lão Phùng, lão Tôn, tối qua ngủ có ngon không?
Phùng Thanh cười ha hả:
– Chánh văn phòng An, có thể do tôi thường xuyên đi công tác, bất kể là đến nơi nào, chỉ cần có giường để tôi nằm xuống là tôi có thể ngủ ngon lành, mặc kệ là ở trong nước hay ở nước ngoài.
Tôn Kế Hồng hơi ngượng ngùng, mặt cô hơi đỏ lên, nhưng chỉ cười chứ không nói gì. Tối hôm qua cô bị đau bụng, phải vào toa-lét nhiều lần, đến rạng sáng mới chợp mắt được một lát. Ngủ được rất ít, sáng sớm liền rời khỏi giường.
– Bí thư Tần, anh cũng cùng ăn nhé? Các đồng chí khác của Đại sứ quán đâu?
An Tại Đào cười cười, cúi xuống uống một ngụm sữa đậu nành nóng hổi. Sữa đậu nành rất ngon, tỏa ra mùi thơm nồng đặc trưng của đậu nành. Ở nước người, lại có thể uống sữa đậu nành thơm ngon đến như vậy, hắn không kìm nổi phải buột miệng khen:
– Sữa đậu nành thơm ngon quá!
– Các đồng chí khác đều ăn xong rồi. Chánh văn phòng An, Đại sứ Tạ đang ở trong phòng làm việc, Trưởng phòng Trình và Chủ nhiệm Yến sáng sớm đã ra ngoài lien hệ giao thiệp với phía chính phủ.
Tần Thành Lượng ngồi một bên, châm một điếu thuốc:
– Tôi đã ăn rồi, Chánh văn phòng An, các vị cứ từ từ ăn. À, có cần nhà bếp làm thêm không? Bánh quẩy sữa đậu nành có đủ không?
An Tại Đào vừa ăn vừa nhìn đồng hồ, định nói gì, thì Tần Thành Lượng lại nói tiếp:
– Chánh văn phòng An, về việc tổ công tác mời các doanh nhân người Hoa đến Đại sứ quán dự hội nghị tọa đàm, tối hôm qua đã thông báo rồi. Sáng nay cuộc họp sẽ được tổ chức ở lầu một của Đại sứ quán, anh xem có được không?
An Tại Đào gật đầu:
– Tốt, ba chúng ta ăn sáng xong sẽ về trước văn phòng hội ý một chút, xong rồi đi tham dự hội nghị.
Bước lên tấm thảm đỏ mềm như nhung, ba người An Tại Đào tới phòng làm việc do Đại sứ quán bố trí, hội ý một chút. Bởi vì An Tại Đào đặc biệt yêu cầu, Đại sứ quán không bố trí mỗi người một phòng mà sắp xếp cả ba vào chung một phòng làm việc lớn.
Ghế sô pha của nước này được làm rất rộng, có lẽ liên quan đến hình thể của người nước này. Ghế quá rộng làm An Tại Đào ngồi cũng không cảm thấy thoải mái lắm.
Bởi vậy hắn đứng dậy, đến ngồi ở ghế sau bàn làm việc. Phùng Thanh ngồi trên sô pha, Tôn Kế Hồng đứng phái trước bàn làm việc của An Tại Đào, vẻ mặt hai người đều thả lỏng. Sau khi tới Moskva và tìm hiểu một chút, hai người phát hiện mâu thuẫn đã trở nên gay gắt, tuy rằng tình hình phức tạp và khó giải quyết hơn nhiều so với tưởng tượng của họ lúc còn ở trong nước, nhưng căn bản là không cần họ phải làm gì.
Hai người Phùng Thanh và Tôn Kế Hồng đều không chủ động nói chuyện, đều lẳng lặng nhìn An Tại Đào chờ đợi, bởi vì tuy hắn trẻ tuổi nhưng là lãnh đạo cấp bậc cao hơn họ nhiều.
An Tại Đào cũng im lặng không nói. Thật lâu sau, hắn mới thở ra một cái, cười nói:
– Lão Phùng, cô Tôn, tôi phát hiện ba chúng ta tới nơi này, có phần tự làm mất mặt của mình. Nói thật, nếu sớm biết trước thế này, tôi sẽ không nhận chuyến công tác này. Rõ ràng là chuyện này tuy đến bây giờ mới bùng phát nhưng mâu thuẫn đã tôn tại và tích lũy đã lâu rồi.
An Tại Đào cười khổ:
– Mấu chốt của sự việc dường như nằm ở chỗ cái gọi là “chạy thủ tục hải quan”, tôi nói đúng không? Đối với vụ “chạy thủ tục hải quan” này, hai người là chuyên gia, hãy nói cụ thể một chút, rốt cuộc là như thế nào?
– Chánh văn phòng An, cái gọi là “chạy thủ tục hải quan” là chỉ việc rất nhiều thương nhân người Hoa vì để né tránh thủ tục thông quan phức tạp, bên giao tất cả mọi việc liên quan đến thủ tục thông quan giao hết cho các công ty chuyên lo liệu các thủ tục này. Một số công ty gọi là “công ty thủ tục hải quan”, giúp các thương nhân được hưởng mức thuế thấp hơn quy định khi đưa hàng hóa vào thị trường nước này. Công ty phụ trách lo liệu các thu tục hải quan, các khoản thuế má, nhưng thường là không cung cấp biên lai khai báo hải quan.
Cho nên, “chạy thủ tục hải quan” thực chất là một hoạt động trái pháp luật, bởi vì chỉ có một số “công ty lo thủ tục hải quan” nộp đủ định mức thuế cho hải quan, còn phần lớn thì đút lót cho cán bộ hải quan để thông quan hang hóa. Việc chạy thủ tục hải quan giúp thương nhân người Hoa giảm chi phí nhập khẩu, tạo thuận lợi cho các thương nhân người Hoa không biết ngôn ngữ nước sở tại và không thông thạo thủ tục khai báo hải quan, đồng thời, nó cũng làm tăng lượng hàng hóa giá rẻ thông quan, làm phong phú thị trường.
Tôn Kế Hồng cười nói:
– Nguồn gốc của các các công ty chuyên lo thủ tục hải quan này rất phức tạp, phía ssau họ không những có bóng dáng của cán bộ tham nhũng mà hơn nữa còn liên quan đến không ít kẻ trong xã hội đen. Bọn họ vì chạy theo lợi nhuận cao, thường sẽ khai báo thấp đi số lượng hàng hóa, giá trị hàng hóa và sửa đổi tên các loại hàng hóa, dẫn đến các số liệu không khớp giữa hàng hoá nhập khẩu thật sự và tờ khai hải quan. Chủ hang không có tờ khai hải quan, thậm chí không biết công ty chạy thủ tục hải quan khai tên hàng hóa loại gì, giá cả ra sao. Như vậy, một khi ngành chức năng của địa phương kiểm tra, số hàng hóa đó nhất định gặp rắc rối.
Chỉ cần thục tục hải quan không hợp pháp, như vậy thương nhân người Hoa không thể nộp thuế theo đúng như pháp luật quy định, là vi phạm pháp luật. Như vậy, trên đầu thương nhân người Hoa dường như đang treo một thanh kiếm sắc, lúc nào cũng có thể rơi xuống. Họ luôn lo lắng đề phòng.
Phùng Thanh chen vào nói:
– Hiện nay vấn đề mấu chốt ở chỗ, vì phát triển kinh tế, từ trước đến nay phía chính phủ đã ngầm đồng ý với hành động này, khiến nó trở thành một loại quy tắc ngầm trong mua bán. Chính phủ nước này hiểu rất rõ tệ nạn “chạy thủ tục hải quan” nhưng dường như không đủ sức để thật sự chấn chỉnh hình thức buôn bán không chính quy này.
An Tại Đào yên lặng lắng nghe, đột nhiên thở phào một hơi dài:
– Lúc tôi tới, Bộ trưởng Thương mại Từ Gia Dũng đã nói với tôi là bởi vì phương thức mua bán này có hoàn cảnh lịch sử đặc thù, muốn giải quyết hoàn toàn được vấn đề cần phải có thời gian nhất định Nói cách khác, về ngắn hạn, căn bản là không thể thật sự giải quyết được. Nếu phía chúng ta cùng địa phương thương lượng, thì xét về phương diện chính trị, ý nghĩa hình thức lớn hơn ý nghĩa thực tế, có phải vậy không?
Phùng Thanh và Tôn Kế Hồng lúng túng cười, năm nào họ cũng liên hệ với quan chức ngoại giao và thương mại trong nước, họ biết rất rõ ràng sự lắt léo và uẩn khúc trong đó. Kháng nghị và điều đình cứ xoay vần mà không có được bất cứ kết quả thực chất nào, chỉ có thể vì thương nhân người Hoa tranh thủ một chút lợi ích cho họ.
Đúng như An Tại Đào nói, ý nghĩa hình thức lớn hơn ý nghĩa thực tế, nặng là nặng ở việc giữ gìn hình tượng quốc gia.
Thấy hai người ngầm thừa nhận không trả lời, đột nhiên An Tại Đào lại thở dài:
– Nói cách khác, ba chúng ta tới đây, thật đúng là không có gì làm, tựa như Đại sứ Tạ đã nói, chuyển tới chuyển lui, dạo chơi mấy tháng rồi về nước.
An Tại Đào chậm rãi đứng dậy đến bên cửa sổ, ngắm nhìn cảnh tượng náo nhiệt ngoài đường phố.
– Thật ra, Chánh văn phòng An, chúng ta đúng là chỉ làm một chút công tác giữ thể diện, chẳng hạn như sáng nay mời các thương nhân người Hoa tới tham dự hội nghị tọa đàm. Qua hai ngày, chúng ta lại lấy danh nghĩa chính thức nói chuyện với người của chính quyền sở tại. Tuy biết rằng điều đó hầu như uổng công, nhưng dù sao cũng phải làm một lần.
Phùng Thanh khẽ cười nói:
– Nếu không, chúng ta về nước cũng không có cách nào báo cáo kết quả công tác.
An Tại Đào im lặng không nói.
Trong giờ phút này, hắn mới chân chính hiểu được, hàng hóa bị trong nước kiểm tra và tịch thu là không thể trả lại được, bởi vì đó là hàng nhập khẩu lậu, người ta kiểm tra và ngăn cấm theo pháp luật. Tuy vậy một số lượng lớn hàng hóa e là đã được đưa vào lưu thông trên thị trường nước này. Mà ngay cả là điều đình, kháng nghị với phía chính quyền, cũng chỉ làm theo hình thức, không có gì thực chất, những gì cần điều tra họ sẽ điều tra, chắc chắn sẽ không nương tay.
Tất cả những gì Bộ ngoại giao Trung Quốc cố gắng làm, không thể nói là vô dụng, nhưng suy cho cùng chỉ là làm qua loa. Bao gồm cả việc thành lập tổ công tác, bất quá chỉ là để tỏ rõ thái độ của Bộ ngoại giao, còn về phần mình và hai người kia, đến đây cũng không cần phải làm cái gì, mà muốn làm cũng không làm được, ở lì mấy tháng đợi cho sự việc lắng xuống là có thể lên đường về nước.
Trước mắt, sứ quán đã gửi thông báo đến Bộ ngoại giao và Bộ nội vụ, báo cáo tình hình, yêu cầu nhìn thẳng vào hoạt động chạy thủ tục hải quan trong kinh tế và thương mại, yêu cầu phía bạn trả lại tất cả các hàng hóa và tài sản kê biên, xử lý việc này một cách công bằng và khách quan. Đồng thời, Tạ Á Trữ cũng như Tham tán công sứ thương mại đã về nước báo cáo Cao Minh Lượng, đều khẩn cấp định ngày hẹn cán bộ ngoại giao tiến hành can thiệp. Điều nên làm, trước mắt Đại sứ quán đều đã làm, còn cần ba người bọn họ làm cái gì? Bọn họ có năng lực làm cái gì? Thảo nào Bộ ngoại giao không ngại phái một cán bộ ngoài ngành ngoại giao như mình tới đây, hóa ra là để làm một “bình hoa”!
Nghĩ thông suốt điều này, nhưng An Tại Đào vẫn thấy lòng không được thoải mái.
Hắn biết, đừng nói là mình không có cách nào, dù cho có kẻ nào có quyền lực thông thiên, cũng không thể thay đổi được những mâu thuẫn tích lũy lâu dài, không chỉ đụng chạm tới những quy tắc ngầm đầy mờ ám trên thương trường, mà còn đụng chạm tới cả quan trường và giới xã hội đen.
Nhưng An Tại Đào là người coi trọng thực chất trong công việc, hắn không muốn làm một bình hoa trang trí, nếu có sứ mệnh và chức trách tương ứng, hắn sẽ cố gắng làm đến cùng. Ngay cả chỉ là uổng công vô ích, nhưng một khi đã cố gắng hết sức, cũng không uổng phí lần xuất ngoại này.
Nghĩ đến đây, lòng An Tại Đào bình tĩnh lại, bỗng nhiên hắn xoay người lại, nhìn Phùng Thanh và Tôn Kế Hồng, trầm giọng nói:
– Hai vị, tôi nghĩ thế này, chúng ta đã đến đây rồi, sẽ hết sức làm tốt công tác của mình. Tóm lại, điều nên làm thì chúng ta phải làm, còn có hiệu quả hay không là chuyện khác.
Đối với ngoại giao và ngoại thương, tôi chỉ là một lính mới, có một số vấn đề về nghiệp vụ, tôi nắm không được rõ lắm. Cho nên, xin hai vị hết sức hỗ trợ tôi làm tốt công tác. Bây giờ chúng ta đi xuống họp đi.
Nói xong, An Tại Đào liền quay đi.
Phùng Thanh và Tôn Kế Hồng ngơ ngác nhìn nhau, vội đuổi theo hắn. Họ biết An Tại Đào thời gian chưa lâu, nhưng nhận ra tác phong và tính cách của hắn qua thái độ làm việc hết sức dứt khoát, quyết đoán và nghiêm túc. Thấy An Tại Đào bắt đầu “tích cực”, trong lòng hai người thầm kêu khổ, biết sẽ phải theo An Tại Đào làm rất nhiều việc đã biết trước là không có hiệu quả.
Trong phòng hội nghị của Đại sứ quán, mười mấy thương nhân đại diện cho thương nhân Hoa Kiều ở Moskva đã có mặt, người triệu tập hội nghị là Tham tán Tiết Cương.
Tiết Cương đang ở ngoài phòng hội nghị, tháy ba người An Tại Đào đi tới, vội ra tiếp đón, cười nói:
– Chánh văn phòng An, tôi là Tham tán Tiết Cương.
– Xin chào, Tham tán Tiết. Thương nhân Hoa Kiều đến rồi sao?
An Tại Đào vừa bắt tay Tiết Cương vừa hỏi.
– Đã tới cả rổi, còn có mấy người đi đến thành phố khác, chỉ sợ không về kịp.
Tiết Cương cười, giúp An Tại Đào mở cửa:
– Chánh văn phòng An, Cục trưởng Phùng, Cục trưởng Tôn, mời vào!